نـــقـــد منطق استنباط نظریه‌های علمی از قرآن

Print Friendly, PDF & Email

در این بحث میکوشم توضیح دهم که معجزه تراشان اسلام چگونه از اثر روانشناختی بارنوم برالقا کردن علمی بودن قرآن استفاده میکنند. قبل از وارد شدن به این مساله باید کمی درباره اثر بارنوم توضیح بدهم.
تکنیک اثر بارنوم(Barnum effect)چیست؟
آمادگی آدمیان به پذیرش اینکه توصیفهای “کـلـی” نظیر توصیفهای طــــالـع بــیــنـان و فــالـگـیـران در مورد موضوع “خاص” مورد پیش‌بینی صادق است.
برای آنکه دقیقا بدانیم معجزه‌تراشان چه میکنند باید بدانید منظور از “مفهوم” و “مصداق” چیست و چه تفاوتی با هم دارند، اینجا به صورتی کلی و ساده به آنها اشاره میکنم.

یک مفهوم مجموعه‌ای از پدیده‌ها و اشیاء با ویژگی مشترک را برای ما طبقه‌بندی میکند (مفهوم یک معنی عام است که بر چیزهایی بایک یا چند ویژگی مشترک و اشکال گوناگون دلالت میکند) مصداق یک خصوصیت ویژه است که در یک مفهوم خاص می‌گنجد (مصداق یک ویژگی خاص است که به چیزی یا پدیده ای مشخص دلالت میکند)

۱) مـــثـــــال اول
صندلی یک مفهوم کلی است که به انواع صندلی با رنگ ها و اندازه‌ها و جنس‌ها و کارکرد‌های متفاوت دلالت میکند
صندلی چوبی یا فلزی یک مصداق و ویژگی خاصی است که زیر مجموعه مفهوم کلی صندلی است (در اینجا منظور یک صندلی ویژه است اما در “مفهوم” نوع و ویژگی های صندلی مشخص نیست و مفهوم جنبه عمومی دارد)

۲) مـــثــــال دوم
حرکت یک مفهوم کلی است که اینگونه تعریف میشود, تغییر مکان جسم در ارتباط با زمان را حرکت گویند پس مفهوم کلی حرکت میتواند انواع حرکت و جابجایی را شامل شود.
حرکت پاندولی، حرکت دورانی، حرکت انتقالی هرکدام مصداق و ویژگی خاصی هستند با ویژگی مشترک حرکت (تغییر مکان جسم در ارتباط بازمان)【پس یک مفهوم معنایی کلی است که میتواند انواع پدیده‌ها با ویژگی‌های متنوع را شامل خود کند】
حال میخواهیم ببینیم که معجزه‌تراشان منطق کارشان چگونه است, آنها یک مفهوم کلی را انتخاب میکنند و مصداق مورد نظر خود را به آن بسط میدهند. مثلا قرآن گفته است زمین مانند گهواره است، آنها مفهوم کلی “حرکت ” را استخراج میکنند و میگویند: قرآن به چرخش زمین اشاره کرده است، اما همانگونه که توضیح دادم حرکت میتواند مصداق‌ها و ویژگی‌های خاصی داشته باشد از جمله حرکت پاندولی و دورانی و انقالی و حرکت‌های ترکیبی.
حرکت گهواره پاندولی است آیا حرکت زمین پاندولی است؟ در حالی که قرآن به چیزی اشاره کرده با حرکت پاندولی، آنها مصداق ویژه پاندولی را نادیده میگیرند و به مفهوم کلی حرکت میچسبند.

اکنون نمونه دیگر اثربارنوم در ادعای اشاره به مرکز دروغگویی در مغز را بررسی میکنیم.

اسلامگرایان میگویند این دو آیه مرکز دروغ گویی در مغز را مشخص کرده و ما نیز این مساله را پی میگیریم ببینیم چگونه قرآن این کار را انجام داده است. ســـوره العلق آیه ۱۵ و۱۶
متن عربی : كَلَّا لَئِن لَّمْ يَنتَهِ لَنَسْفَعًا بِالنَّاصِيَةِ ﴿۱۵﴾ نَاصِيَةٍ كَاذِبَةٍ خَاطِئَةٍ ﴿۱۶﴾
ترجمه: زنهار اگر باز نايستد موى پيشانى [او] را سخت بگيريم (۱۵) موى پيشانى دروغزن گناه‏پيشه را (۱۶)(ر ک پانویس)
این آقایان میگویند چون قرآن گفته که موی پیشانی دروغگو را میگیریم وبا موی پیشانی او را به جهنم میبریم پس این معجزه است زیرا مرکز دروغگویی در مغز لوب پیشانی است و چون موی پیشانی و دروغگو با هم بیان شده پس یعنی مرکز دروغ لوب پیشانی است. اما به راحتی دلایل کودکانه معجزه تراشان را میتوان افشا کرد.

الف: در کـــــــــل قـــــرآن هیچ اشــــــاره ای به واژه عربی “مخ” نشده، و حتی هیچ اشاره ای به این نکرده که مرکز اندیشه و هیجان مخ است بلکه قرآن مرکز اندیشه و هیجانات را قلب میداند که گفته است جایگاهش سینه(صدر) است
ب: مرکز دروغگویی در مخ است نه در ناصیه(پیشانی یا موی بلند جلوی سر), مگر خدا لال بود که بگوید مخ ؟؟ یا بگوید مغز؟؟
حتی اگر گفته میگفت که مـــخ یا ســـر دروغگو را به سوی جهنم میکشانیم بازهم معجزه نبود زیرا هردو مفهومی کلی هستند که مصداق آن را بیان نکرده ( یعنی به طور ویژه نگفته کجای مخ یا کجای سر و کدام ویژگی سر)

پ: بخش لوب پیشانی مخ میتواند یک مصداق باشد که در مفهوم کلی “ســـر” یا “مـــخ” بگنجد اما به هیچ عنوان در مفهوم پیشانی نمیگنجد زیرا پیشانی و موی پیشانی کاملا مشخص و متمایز از بخش پیشانی مخ هستند با این وجود معجزه تراشان پارا فراتر از اثر بارنوم میگذارند و پیشانی را مفهومی عام تلقی میکنند و میگویند: مفهوم پیشانی، پیشانی مخ را هم شامل میشود[ به فرض اینکه همین مغلطه درست باشد و مفهوم عام پیشانی، مصداق و معنای پیشانی مخ را دربرگیرد]
با توجه به این استدلال ببینیم اثر بارنوم در این مورد چگونه است:
دروغگویی در مغز جایی کاملا مشخص و مستقل ندارد، بلکه بخش کورتکس لوب پیشانی مغز(لوب فرونتال) یکی از بخش هایی است که عمدتا مرکز قضاوت، ارزیابی، تصمیم گیری و شخصیت نامیده میشود و دروغگویی نیز یکی ازهزاران رفتاری است که در این بخش فرونتال صورت میگیرد، ببینید عصب شناسان کار لوب پیشانی را چه میدانند:
نـــــکـــــتـــــه : بخش فرونتال( پیشانی مخ) صدها رفتار را شکل میدهد و مسئول صدها رفتار در شخصیت است که دروغگویی فقط یکی از آنهاست
خوب حال ببینیم عملکردهایی که به لوب پیشانی (فرونتال) نسبت می هند چه هستند:
۱) مرکز کنترل اعمال حرکتی عضلات اسکلتی که در جلوی شیار مرکزی (رولاندو) قرار دارد
۲) مرکز تکلم در نیمکره غالب (ناحیه بروکا) که در جلوی شیار جانبی (سیلویوس) واقع شده است
۳) مرکز کنترل ادرار و مدفوع
۴) فعالیت های عالی همانند خلاقیت،شعور،منطق، آینده نگری، قضاوت، اصول اخلاقی و تفکر
۵) درجاتی از هوش
۶) شخصیت( شامل مجموعه گسترده ای از رفتارها میشود)
۷) درجاتی از خلق و خو
۸) تا حدودی در حافظه
۹) تعادل راه رفتن(باهمکاری مخچه)
۱۰) تنظیم حرکات چشم ها
با توجه به این داده های علمی میفهمیم که:
الف) لوب فرونتال صدها رفتار در شخصیت را کنترل میکند که یکی از آنها دروغ است بنابراین اگر به یکی از این هزاران رفتار اشاره میشد بازهم میتوانستن ادعای معجزه کنند مثلا:
اگر میگفت: منتقدین قرآن را با پیشانی به جهنم میبریم بازهم میشد گفت معجزه است زیرا لوب پیشانی مسئول انتقاد و ارزیابی نیزهست

ب) معجزه تراشان با وجود آنکه پیشانی (ناصیه) هیچ ربطی و دلالتی بر “مخ ” نمیکند و با تحریف معنی کلمات و بی ربط گویی آنها را به هم ربط میدهند

پانویس:
معنی صحیح کلمه نا صیه در لغتنامه عربی در اینجا آمده که به وضو ح آنرا موی جلوی پیشانی ترجمه کرده.

9 thoughts on “نـــقـــد منطق استنباط نظریه‌های علمی از قرآن

  1. داداچ!
    فازت چیه تو؟
    انتظار نداری که خدا به پیوست این آیه مثل تو فیزیک هالیدی رو نازل کنه!همین که ۱۴۰۰سال پیش از جانب یه آدم درس نخونده میگه زمین حرکت میکنه ینی چی؟بعدشم مگه قرآن کتاب فیزیکه!!!؟؟؟
    مهد محل آرامش هم هست!هم حرکت میکنه هم آرامش کودک رو به هم نمیزنه تازه دکتر جون تو چطور دکتری هستی که

  2. تو چجور دکتری هستی که نمیدونی حرکت پاندولی زیر مجموعه ی ی حرکت دورانیه چون حول یک محور میچرخه!
    پس قرآن باید مثالی بزنه که هم نشون بده ما توحرکت زمین چیزی حس نمیکنیم وآرامشمون بهم نمیخوره،هم برای عرب ۱۴۰۰سال پیش قابل فهم باشه هم با علم روز در تضاد نباشه!
    هم امثال شما ها که برای کفرتون دنبال دلیل تراشی هستید بتونید دلیل بتراشید!!در ضمن شما نباید به تعبیر افراد یا ترجمه ایراد بگیرید!البته اگه دنبال ایراد گرفتن نیستید!!!

    1. دوست نوجوان
      حرکت پاندولی ارتباطی به حرکت دورانی ندارد, پاندول بر روی یک محور محدود فقط به جلو و اقب حرکت میکند. گهواره که در آیه به آن اشاره شده نه به دور خودش میچرخد و نه به دور چیزی…… پس این اشاره هم از نظر عقلی غلط است و هم از نظر علمی…. در ضمن در چندین آیه در قران به صرا حت به ساکن بودن و مسطح بودن زمین اشاره شده که به زودی در اینباره مینویسم.
      درضمن محمد سواد داشته و در هیچ جایی از قرآن یا روایات اشاره نشده که ایشان بیسواد بوده بلکه در روایاتی از امام صادق گفته شده خدا لعنت کنی کسی که میگوید محمد بیسواد بوده.

      دوست نازنین شما کوچکترین اطلاعتی نه در مورد قرآن و نه در مورد روایات ندارید ولی اصرار شدید دارد که در هر موردی نظر بدهید.

      1. ببخشید آقای دکتر… پیشونی ما که مو نداره. کسی رو هم ندیدم که پیشونیش مو داشته باشه. نکنه شما پیشونیت مو داره که میگی ترجمه موی پیشونی درسته و لب پیشانی مغز غلطه ….

      2. جناب گرامی
        اینکه پیشانی شما مو ندارد و اینکه اشخاص کچل را از کجا میگیرند باید به نویسنده قرآن ایراد بگیرید نه مترجم.
        ازین دست ایرادها در این کتاب زیاد به چشم میخورد, که میتوان به نمونه های زیادی از آن برخورد. اصولا این کتاب بدون کمک مفسرین هیچ هدایتی برای بشریت ندارد بلکه موجب گمراهی نیز میشود.
        اینکه خدا بر روی تختش در آسمان بر روی آب نشسته یا اینکه شهاب سنگها تیر هایی برای هدف قرار دادن شیطان هستند و …..

        برخی مواقع حتی ماست مالی شدید مفسرین نیز نتوانسته که این ایرادات را برطرف کند مانند تخت بودن زمین و یا گردش خورشید به دور زمین.
        پیروز باشد

  3. با سلام، مطالب جالب وقابل تاملند، ولی مسائل متافیزیک، هیپنوتیزم وقدرتهای خارق‌العاده
    گذارش شده از بعضی افراد نشونه چه امریه؟

Comments are closed.